Theo Cục Thuế TP. Hà Nội, trên địa bàn thời gian qua vẫn tồn tại tình trạng người nộp thuế kê khai giá chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng mua bán, hợp đồng chuyển nhượng hay trên các tờ khai xác định nghĩa vụ thuế không phù hợp với thực tế giao dịch (bán nhà đất hai giá) dẫn đến kê khai thiếu các nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.
Theo quy định tại Luật Quản lý thuế, hành vi kê khai giá chuyển nhượng bất động sản thấp hơn giá giao dịch thực tế nhằm mục đích giảm số thuế phải nộp là hành vi trốn thuế.
Để siết chặt quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, ngày 15/12/2021, Bộ Tài chính có Công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Tổng cục Thuế về việc chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản; ngày 7/1/2022, Tổng cục Thuế ban hành công văn về tăng cường công tác quản lý thuế hoạt động kinh doanh bất động sản.
Bám sát nội dung chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Cục Thuế TP. Hà Nội đã có công văn gửi Sở Tư pháp phối hợp trong công tác tuyên truyền, đấu tranh các hành vi vi phạm trong kê khai giá của hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
Sở Tư pháp có Văn bản số 653 gửi Hội Công chứng viên TP. Hà Nội và các tổ chức trên địa bàn thành phố về việc tăng cường quán triệt, thực hiện nghiêm túc quy định về công chứng hợp đồng, giao dịch nhằm chống thất thu thuế trong hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.
Sở Tư pháp yêu cầu đối với tổ chức hành nghề công chứng, trưởng các tổ chức hành nghề công chứng quán triệt và yêu cầu các công chứng viên của tổ chức mình thực hiện quy định về trình tự, thủ tục công chứng hợp đồng, giao dịch. Đồng thời, hướng dẫn người yêu cầu công chứng kê khai giá thực tế mua bán, chuyển nhượng để làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật.
Đối với Hội công chứng viên thành phố, tăng cường hoạt động giám sát, hướng dẫn hội viên tuân thủ quy định của pháp luật về công chứng, pháp luật về thuế trong việc hướng dẫn người dân, chủ đầu tư dự án bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản kê khai trên hợp đồng công chứng theo giá thực tế mua bán, để làm căn cứ tính thuế theo quy định của pháp luật, tránh thất thu ngân sách nhà nước.
Cục Thuế TP. Hà Nội cũng khuyến nghị người dân và doanh nghiệp khi phát sinh các giao dịch chuyển nhượng bất động sản cần kê khai chính xác, trung thực, đầy đủ giá thực tế chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng chuyển nhượng cũng như trên hồ sơ khai thuế, phí để bảo vệ chính quyền lợi của bản thân.
Trường hợp khi chuyển nhượng bất động sản đã kê khai sai giá trên hợp đồng chuyển nhượng, mà chưa làm thủ tục đăng ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mới, người nộp thuế đề nghị với cơ quan công chứng, hủy hồ sơ công chứng cũ và lập hồ sơ công chứng mới phản ánh đúng giá trị thực tế giao dịch.
Còn trường hợp người nộp thuế đã kê khai giá chuyển nhượng bất động sản thấp hơn thực tế phát sinh, vì lý do nào đó không điều chỉnh được trên hợp đồng chuyển nhượng đã công chứng, Cục Thuế TP. Hà Nội đề nghị Người nộp thuế chủ động liên hệ với cơ quan Thuế địa bàn nơi có bất động sản chuyển nhượng để kê khai điều chỉnh bổ sung nghĩa vụ thuế, phí có liên quan.
Hiện nay quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản đã được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật về thuế.
Cụ thể, tại Nghị định số 65/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 của Chính phủ quy định thuế thu nhập cá nhân. Tại Điều 2, Điều 3 có nêu cá nhân có thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân. Các khoản chịu thuế thu nhập cá nhân nhận được từ việc chuyển nhượng bất động sản quy định rất rõ tại điểm 5 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính.
Nghị định số 140/2016/NĐ-CP ngày 10/10/2016 của Chính phủ quy định lệ phí trước bạ, cụ thể tại các Điều 2, Điều 3, Điều 6 quy định cá nhân có tài sản thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ngoài ra, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 quy định người nộp thuế có trách nhiệm khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ, nộp hồ sơ thuế đúng thời hạn và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế.
Để đảm bảo công bằng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế, tránh thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, hiện nay cơ quan thuế đang tích cực nghiên cứu, tham mưu với các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung đồng bộ văn bản quy phạm pháp luật về thuế liên quan đến căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ và thu nhập doanh nghiệp.
H.P