Sai phạm của HTX La Khê nhiệm kỳ 2011-2015 có dấu hiệu của tội phạm

HĐXX sơ thẩm bác yêu cầu khởi kiện

Sau khi phát hiện việc ông Nguyễn Huy Tuyển, Chủ nhiệm HTX La Khê đã ký hợp đồng chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê tại BX tĩnh, tháng 11-2017, Ban kiểm soát HTX La Khê đã gửi đơn tố cáo ông Tuyển có dấu hiệu lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong quản lý kinh tế; có dấu hiệu lừa đảo, tẩu tán tài sản của HTX; trốn thuế thu nhập doanh nghiệp, làm thất thu thuế của Nhà nước. Trong quá trình điều tra, điều tra viên CATP Hà Nội xác định sai phạm xảy ra tại HTX La Khê có dấu hiệu của tội phạm.

Song, ngày 17-12-2019, Đại tá Phùng Anh Lê, Phó Thủ trưởng CQCSĐT CATP Hà Nội ra quyết định không khởi tối vụ án hình sự vì hành vi của ông Tuyển không cấu thành tội phạm.

Thời điểm này, cho rằng việc không khởi tố vụ án là có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm nên HTX La Khê đã đưa ra hai phương án: Một là khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự, hai là tiếp tục thương thảo với Cty Thái Việt để huỷ hợp đồng, nếu không nhận được sự đồng thuận thì sẽ khởi kiện vụ án dân sự đề nghị huỷ hợp đồng chuyển nhượng BX tĩnh La Khê.

Ngày 3-3-2020, bà Nguyễn Tố Hạnh, Thẩm phán TAND quận Hà Đông đã ký quyết định thụ lý vụ án dân sự sơ thẩm về việc tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê theo đơn khởi kiện của HTX La Khê. Bị đơn trong vụ án này là Cty Thái Việt.

Ngày 18-10-2021, tại trụ sở TAND quận Hà Đông đã đưa vụ án này ra xét xử. HĐXX đã không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của HTX La Khê về việc huỷ hợp đồng chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê số 31/2017/CNQSDĐ lập ngày 3-3-2017 tại Văn phòng công chứng Đại Nam.

Một trong những lý do quan trọng nhất để bác yêu cầu khởi kiện của HTX La Khê là việc HĐXX công nhận 157 đại biểu xã viên (trong đó có 117 xã viên đã nhận tiền vốn chia và rời khỏi HTX) tham gia đại hội xã viên bất thường ngày 11-7-2016có đủ tư cách là đại biểu xã viên để công nhận nghị quyết được thông qua tại đại hội xã viên bất thường về việc “bán” BX tĩnh La Khê là hợp lệ.

Có dấu hiệu giao dịch dân sự giả tạo

Ngày 1-7-2016, là ngày hết hiệu lực của Luật HTX năm 2003, mọi hoạt động của HTX phải tuân theo Luật HTX năm 2012. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng, tại thời điểm diễn ra hội nghị xã viên bất thường ngày 11-7-2016 thì HTX La Khê vẫn hoạt động theo Điều lệ HTX La Khê năm 2011 và đến ngày 27-4-2017, HTX La Khê mới tiến hành đại hội xã viên nhiệm kỳ mới theo Luật HTX năm 2012. Chính vì vậy, pháp luật được áp dụng để đánh giá tư cách của đại biểu xã viên tham gia hội nghị là Điều lệ HTX La Khê năm 2011.

Ông Trịnh Quang Nam, GĐ HTX La Khê cho rằng, TAND quận Hà Đông đã xét xử không căn cứ vào Luật HTX năm 2012 đã có hiệu lực thi hành để công nhận tư cách các đại biểu xã viên tham gia hội nghị; áp đặt và áp dụng nội dung của một số văn bản không phải là những quy phạm pháp luật để điều chỉnh quan hệ pháp luật trong vụ án huỷ bỏ hợp đồng chuyển nhượng đất giữa HTX La Khê và Cty Thái Việt đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng quyền và lợi ích hợp pháp của HTX La Khê nói chung và hơn 900 thành viên HTX nói riêng.

Chính vì vậy, sau khi nhận được bản án sơ thẩm số 107/2021/DSST ngày 18-10-2021 của TAND quận Hà Đông, HTX La Khê đã tiến hành kháng cáo theo quy định. Ông Nam lý giải:

Thứ nhất về tư cách của Chủ nhiệm HTX La Khê của ông Nguyễn Huy Tuyển: Theo quy định tại Điều 35 Luật HTX năm 2012 và các quy định trong Điều lệ HTX, nhiệm kỳ tối đa của HĐQT HTX tối đa là 05 năm. Ông Nam cho rằng, ông Tuyển đã hết nhiệm kỳ Chủ nhiệm HTX vào ngày 1-7-2016 nên ngày 3-3-2017, ông Tuyển không còn đủ tư cách đại diện cho HTX La Khê để ký hợp đồng “bán” BX tĩnh La Khê với Cty Thái Việt.

Thư hai về số lượng và tư cách đại biểu tham gia hội nghị xã viên bất thường ngày 11-7-2016: Theo quy định tại khoản 6 Điều 31, Luật HTX năm 2012 quy định, tỷ lệ đại biểu triệu tập có mặt phải đủ trên 75%, nếu không đủ phải hoãn phiên họp.

Tại hội nghị xã viên bất thường ngày 11-7-2016, chỉ có 157 đại biểu xã viên có mặt trên tổng số 220 đại biểu xã viên, tỷ lệ có mặt là khoảng 71% nên không đủ điều kiện diễn ra cuộc họp theo quy định của Luật HTX năm 2012.

Ông Nam cho rằng, TAND quận Hà Đông chỉ căn cứ vào khoản 2 Điều 9, Điều lệ HTX La Khê nhiệm kỳ 2011-2015 quy định thủ tục chấm dứt tư cách xã viên để công nhận tư cách của các xã viên tham dự hội nghị xã viên ngày 11-7-2016 là có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng Luật HTX năm 2012 và Điều lệ HTX La Khê.

Bởi lẽ, theo Điều 16 và Điều 18 Luật HTX năm 2012 quy định, tư cách thành viên, HTX thành viên bị chấm dứt khi… thành viên, HTX thành viên tự nguyện ra khỏi HTX, liên hiệp HTX; HTX, liên hiệp HTX trả lại vốn góp cho thành viên, HTX thành viên khi chấm dứt tư cách thành viên, HTX thành viên.

Ngoài ra, khoản 4 Điều 16, Điều lệ HTX La Khê năm 2011 cũng quy định về điệu kiện trả lại vốn góp là khi xã viên ra khỏi HTX. Như vậy, Luật HTX năm 2012 và Điều lệ HTX La Khê năm 2011 đều quy định, chỉ những người sau khi đã chấm dứt tư cách thành viên, ra khỏi HTX thì mới được trả lại phần vốn đã góp.

Thứ ba về giao dịch dân sự có dấu hiệu giả tạo: Tại thời điểm này, Cty Thái Việt vãn đang thực hiện hợp đồng thuê khoán BX tĩnh, hợp đồng chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê giữa HTX và Cty Thái Việt vẫn chưa được thực hiện.

Trước khi ký hợp đồng “bán” BX tĩnh, HTX và Cty Thái Việt thống nhất chuyển nhượng bãi xe với giá 8,65 tỷ đồng. Nhưng khi ông Tuyển và Cty Thái Việt ký chính thức hợp đồng mua bán BX tĩnh chỉ với giá 1,65 tỷ (bao gồm cả thuế VAT), số tiền 7 tỷ còn lại sẽ chuyển ngoài hợp đồng. Ông Nam cho rằng, việc mua bán này có dấu hiệu của hành vi trốn thuế hoặc ký kết hợp đồng giả tạo.

Đại diện HTX La Khê cho rằng, hợp đồng mua bán BX tĩnh giữa ông Tuyển và Cty Thái Việt là giao dịch giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước, là hành vi vi phạm pháp luật. Chính vì vậy, hợp đồng chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất thuê giữa HTX La Khê và Cty Thái Việt là vô hiệu theo quy định tại Điều 124 BLDS năm 2015.

Ông Nam cũng cho rằng, việc ông Tuyển tổ chức hội nghị xã viên bất thường với sự tham gia những xã viên đã ra khỏi HTX và ký hợp đồng "bán" BX tĩnh La Khê vào thời điểm đang tổ chức lại HTX La Khê theo Luật HTX năm 2012 là có chủ đích, có dấu hiệu của việc tẩu tán tài sản của HTX và phục vụ lợi ích nhóm.

Hiện TAND TP Hà Nội đã tiếp nhận đơn và hồ sơ kháng cáo của HTX La Khê để tiến hành xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật.

Chúng tôi sẽ trở lại vụ việc khi có thông tin mới.

Thái An