Một vị trí thuộc gói thầu QL 14D do Sở GTVT Quảng Nam làm chủ đầu tư

Công ty Cổ phần Xây dựng giao thông AH (Công ty AH) có địa chỉ tại đường 6B, Khu công nghiệp Hòa Khánh, phường Hòa Khánh Bắc, quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng đã nhận được Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 2/11/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam về việc cấm tham gia hoạt động đấu thầu.

Chưa đủ yếu tố cấu thành hành vi gian lận

Theo Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 2/11/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam thì Công ty AH bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu trong thời gian 3 năm kể từ ngày quyết định có hiệu lực thi hành. Theo quyết định, Công ty AH bị cấm tham gia đối với các dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách do các cơ quan, Ban, ngành thuộc tỉnh và các huyện, thị xã, thành phố, các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Quảng Nam quản lý, tổ chức lựa chọn nhà thầu.

Lý do cấm thầu được đưa ra là do Công ty AH “cố ý cung cấp thông tin không trung thực trong hồ sơ dự thầu làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công xây dựng công trình Sửa chữa mặt đường các đoạn từ Km51+713 đến Km53+867: Km55+564 đến Km56+197; Km58+840 đến Km62+090 trên tuyến quốc lộ (QL) 14D tỉnh Quảng Nam; Vi phạm quy định tại điểm c khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu năm 2013”.

Sau khi nhận được quyết định này, trên cơ sở trình tự xây dựng hồ sơ và thực tiễn thực hiện hồ sơ tham gia đấu gói thầu này, Công ty AH cho rằng, những nội dung đánh giá, nhận định tại Quyết định số 3163/QĐ-UBND của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam chưa chính xác, quá nặng và không đúng với bản chất của sự việc, ảnh hưởng rất lớn tới uy tín của doanh nghiệp.

Ông Bùi An Hải, Giám đốc Công ty AH khẳng định, lỗi của công ty thực chất chỉ là lỗi văn bản do quá trình soạn thảo hợp đồng nguyên tắc thuê thiết bị, sau đó phải chỉnh sửa trong thời gian rất gấp để kịp thời gian nộp hồ sơ dự thầu trong điều kiện dịch bệnh COVID-19 bùng phát mạnh. Việc chỉnh sửa hồ sơ dự thầu của Công ty AH để nộp trên Hệ thống đấu thầu quốc gia và hồ sơ giấy bản gốc không có sai lệch về nội dung và ý chí của các chủ thể có liên quan.

Ngoài ra, do công ty bị loại ngay từ đầu vì lỗi hồ sơ dự thầu nên không thể nói công ty đã làm ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công xây dựng công trình sửa chữa mặt đường các đoạn từ Km51+713 đến Km53+867: Km55+564 đến Km56+197; Km58+840 đến Km62+090 trên tuyến QL 14D ở tỉnh Quảng Nam.

Như vậy, hành vi của Công ty AH chưa đủ yếu tố cấu thành hành vi gian lận bị cấm thầu theo điểm c khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu năm 2013.

Theo các luật sư, trong trường hợp này, hành vi của Công ty AH chưa đủ yếu tố cấu thành hành vi gian lận bị cấm thầu theo điểm c khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu năm 2013

Cũng theo ông Hải, Công ty AH, Công ty Phương Thiên Nguyên và Công ty Đường bộ Quảng Ngãi có các hoạt động hợp tác, kinh doanh với nhau trong thời gian dài trước đó.

Trong vụ đấu thầu này, Công ty AH và Công ty TNHH MTV Phương Thiên Nguyên thỏa thuận ký Hợp đồng số 12/HĐNT ngày 20/4/2021; Công ty AH và Công ty Cổ phần Quản lý và Xây dựng Đường bộ Quảng Ngãi thỏa thuận ký Hợp đồng số 23/HĐNT ngày 23/4/2021. Nội dung thỏa thuận giữa các bên hoàn toàn đúng như file Hợp đồng Công ty AH đăng tải lên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Tuy nhiên, tại thời điểm đó, dịch COVID-19 bùng phát lần thứ 4 tại Đà Nẵng, thành phố thực hiện chủ trương “Ai ở đâu ở đó” nên chưa thể sắp xếp thời gian gặp mặt để trực tiếp ký hợp đồng. Tuy nhiên, các bên đã đồng thuận, thống nhất đi đến việc giao kết hợp đồng theo phương thức điện tử và chữ ký là các bản scan, nội dung hợp đồng, hiệu lực pháp lý của mỗi bản sẽ có giá trị như nhau được người đại diện theo pháp luật của các bên xác nhận.

"Bản chúng công ty đăng tải lên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia là bản hợp đồng được giao kết theo phương thức điện tử nêu trên, phù hợp với những định hướng của Chính phủ về xây dựng Chính phủ điện tử. Sau khi thống nhất, chúng tôi sẽ gặp mặt nhau để ký hợp đồng để nộp hồ sơ bản gốc.

Khi được chủ đầu tư, bên mời thầu mời lên làm việc, chúng tôi đã cung cấp hợp đồng bản gốc (bản giấy). Bản hợp đồng đăng tải lên hệ thống đấu thầu và bản hợp đồng (bản giấy) mà công ty cung cấp không sai lệch về nội dung, ý chí của các chủ thể có liên quan.

Bản hợp đồng scan có giá trị pháp lý bởi trong hợp đồng có chữ ký, con dấu của người đại diện theo pháp luật, là sự thể hiện ý chí của người có thẩm quyền”, ông Hải nói.

Đối tác khẳng định thỏa thuận, xác lập hợp đồng cho Công ty AH thuê thiết bị trước thời điểm đóng hồ sơ mời thầu gói QL 14D

Luật sư Võ Thị Nhật Phương, Đoàn Luật sư TP Đà Nẵng cho rằng, Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015 về Hình thức giao dịch dân sự đã quy định: “Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể. Theo đó, giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử được coi là giao dịch bằng văn bản.

Đối với trường hợp của Công ty AH, hợp đồng nguyên tắc mà doanh nghiệp này đã ký thuê thiết bị là một dạng văn bản, pháp luật không có quy định đặc biệt về mặt hình thức đối với hợp đồng ký kết. Do đó, hợp đồng trên hoàn toàn có hiệu lực, được các bên thừa nhận và thực hiện. Hơn nữa, nội dung của bản hợp đồng scan và bản giấy giống nhau.

Theo quy định tại Điều 24 thuộc Chương I: Chỉ dẫn nhà thầu của E-HSMT (Hồ sơ mời thầu) về các sai sót không nghiêm trọng thì đây được hiểu là những sai khác, đặt điều kiện hay bỏ sót nội dung trong E-HSDT và không ảnh hưởng đến bất kỳ khía cạnh nào của giá dự thầu.

Do đó, việc Công ty AH đăng tải file hợp đồng bằng bản scan (được phía đối tác đồng ý, thừa nhận hiệu lực pháp lý), cũng như cung cấp hợp đồng gốc (bản giấy) là hoàn toàn phù hợp. Việc này không phải là chủ đích có sẵn hay hành động cố ý cung cấp thông tin không trung thực.

Không ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu

Theo Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 2/11/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, Công ty AH đã có hành vi “gian lận”, làm ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu... vi phạm quy định tại điểm c, khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu 2013.

Luật sư Võ Thị Nhật Phương cho rằng, nhận định này là chưa phù hợp, bởi lẽ khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu 2013 thể hiện: “Gian lận, bao gồm các hành vi sau đây: c) Nhà thầu, nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư”.

Theo quy định nêu trên thì hành vi gian lận “cung cấp thông tin không trung thực” trong hoạt động đấu thầu ở đây thuộc về lỗi cố ý. Người thực hiện sai phạm cố tình thực hiện sai và hiểu rõ các hậu quả pháp lý có thể xảy ra. Điều này có nghĩa rằng những thông tin hồ sơ cung cấp là không có thật trên thực tế, hồ sơ bị chỉnh sửa làm thay đổi nội dung, bản chất dẫn đến làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu.

Theo đó, trường hợp sai sót hồ sơ dự thầu “không ảnh hưởng đến bất kỳ khía cạnh nào của giá dự thầu, lựa chọn nhà thầu” thì thuộc các sai sót không nghiêm trọng, được hiểu là những sai khác, đặt điều kiện hay bỏ sót nội dung trong E-HSDT và không ảnh hưởng đến bất kỳ khía cạnh nào của giá dự thầu theo Điều 24 thuộc Chương I: Chỉ dẫn nhà thầu của E-HSMT (hồ sơ mời thầu) và không bị xử lý cấm thầu.

Công ty AH bị loại khỏi hồ sơ tham gia gói thầu QL 14D ngay ở vòng thương thảo

Ông Bùi An Hải, Giám đốc Công ty AH cho biết: "Thời điểm nộp hồ sơ dự thầu là khoảng thời gian mà thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi đang thực hiện các biện pháp cách ly, giãn cách xã hội do dịch COVID-19. Tất cả các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bị trì trệ.

Khi biết được thông tin của gói thầu tại Quảng Nam, chúng tôi đã rất vui mừng, quan tâm và chăm chút lập hồ sơ dự thầu. Các hợp đồng với đối tác chúng tôi đều đã thỏa thuận ký kết để đáp ứng các điều kiện về thiết bị, kỹ thuật để tham gia dự thầu. Điều đó cho thấy hồ sơ dự thầu của chúng tôi là có thật, không phải là cố ý điều chỉnh để làm sai lệch nội dung hồ sơ dự thầu.

Ngoài nội dung về thiết bị kỹ thuật, chúng tôi cũng đã chứng minh được rằng doanh nghiệp có đủ năng lực, kinh nghiệm, chuyên môn cũng như máy móc thiết bị để thực hiện gói thầu. Do vậy, không có lý do gì để chúng tôi phải cố tình làm sai hồ sơ dự thầu.

Bên cạnh đó, Công ty AH hoàn toàn không gây thiệt hại trên thực tế, không làm ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu khi bị loại thầu ngay từ đầu và cũng không tham gia trong các lần mời thầu tiếp theo của chủ đầu tư đối với gói thầu này. Trong trường hợp công ty được tham gia và trúng thầu thì quyền lợi của Nhà nước vẫn được bảo đảm với mức giảm thầu cao nhất so với nhà thầu khác”.

Qua tìm hiểu trên thực tế, gói thầu này sau đó đã bị hủy để lựa chọn lại nhà thầu mới. Thông báo mở thầu trên trang website mạng đấu thầu quốc gia “muasamcong.gov.vn” ghi rõ lý do hủy gói thầu này là do hồ sơ dự thầu không đáp ứng được yêu cầu. Do vây, không thể nói rằng Công ty AH đã làm ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu. Bởi, khi Sở GTVT Quảng Nam hủy gói thầu do hồ sơ dự thầu không đáp ứng, Công ty AH cũng không tham gia các lần mời thầu tiếp theo liên quan đến gói thầu này.

Ngoài ra, tỉnh Quảng Nam cần xem xét về hiệu lực của hồ sơ dự thầu mà Quyết định số 3163/QĐ-UBND đã xử phạt Công ty AH đã thực sự phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành hay chưa?