Ngày 8/3, Cục Tuyên huấn, Bộ Quốc phòng đã thông tin chính thức về vụ án xảy ra tại Học viện Quân y.

Theo đó, chấp hành kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại phiên họp thứ 21, Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương đã chỉ đạo các cơ quan tư pháp quân đội báo cáo kết quả điều tra, xác minh về các sai phạm của một số cán bộ thuộc Học viện Quân y trong việc nghiên cứu, bàn giao Đề tài Chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và Realtime RT-PCR phát hiện chủng virus Corona mới 2019 (2019-nCoV) và sai phạm trong việc mua một số sản phẩm vật tư y tế của Công ty Việt Á.

Đối với vụ việc này, Ban Thường vụ Quân uỷ Trung ương đánh giá: Sai phạm của một số cán bộ thuộc Học viện Quân y là nghiêm trọng, cần phải xử lý nghiêm theo pháp luật.

Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Thượng tá Hồ Anh Sơn, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự (Học viện Quân y) về tội "Tham ô tài sản" quy định tại Khoản 4 Điều 353 và tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" quy định tại Khoản 3 Điều 356, Bộ luật Hình sự.

Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á và Thượng tá Hồ Anh Sơn tại buổi họp báo công bố kết quả nghiên cứu chế tạo bộ kit phát hiện SARS-CoV-2 do Học viện Quân y và Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á phối hợp thực hiện (Ảnh: Ng.Ph)

Cơ quan Điều tra Bộ Quốc phòng còn khởi tố Đại tá Nguyễn Văn Hiệu, Trưởng Phòng Trang bị, vật tư (Học viện Quân y), về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu, gây hậu quả nghiêm trọng" theo Khoản 3 Điều 222, Bộ luật Hình sự.

Các quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra đều được Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương phê chuẩn.

Đây là vụ việc rất nghiêm trọng, xảy ra trong thời gian cả nước đang tập trung phòng, chống dịch Covid-19, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, thuộc diện theo dõi chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương, tiếp tục chỉ đạo các cơ quan tư pháp quân đội khẩn trương mở rộng điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm sai phạm của cá nhân, tổ chức liên quan theo quy định của pháp luật.

Trước khi bị bắt, Thượng tá, PGS.TS Hồ Anh Sơn còn là Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu 2 bộ kit test SARS-CoV-2 là realtime RT-PCR và RT-PCR, từng chia sẻ rất nhiều với báo chí về đề tài nghiên cứu do mình phụ trách.

Cụ thể, tháng 3/2020, thời điểm này dịch Covid-19 manh nha bùng phát tại một số địa phương của Việt Nam, ông Hồ Anh Sơn chia sẻ với báo chí rằng, khi được Bộ Khoa học Công nghệ giao nhiệm vụ trong 1 tháng phải có sản phẩm kit test sử dụng và không có bất cứ sai sót nào. Để đạt được tiến độ, nhóm nghiên cứu do ông phụ trách làm việc quên cả thời gian, có hôm quên ngủ.

“Anh em trong nhóm sinh hoạt tại chỗ. Chúng tôi có những hộp cơm ‘huyền thoại’ mang đi hàng ngày từ nhà hoặc đặt hàng từ bên ngoài. Có ngày, 20-21h chúng tôi 'nhốt mình' trong viện và thường nói vui với nhau vì yêu cô Vy quá nên phải ăn ngủ cùng cô Vy", ông Sơn nói.

Để có được kết quả nghiên cứu thành công kit test, ông Sơn cho biết, nhóm đã làm việc với tình trạng trên "nóng dưới rực lửa". Dù căng thẳng nhưng không có điều gì khác phải suy nghĩ ngoài việc làm ra sản phẩm tốt nhất. Lúc rảnh rỗi, dù là 1-2h sáng, các thành viên vẫn rủ nhau xúm lại chơi bóng bàn xả stress, tán gẫu rồi khi có việc lại làm hết sức, quên ăn.

Nhóm nghiên cứu có 2 tiến sĩ, các thạc sĩ, nghiên cứu sinh, tổng cộng khoảng 10 người. Họ rất thiện chiến, có chuyên gia được đào tạo bài bản ở nước ngoài.

"Thành công của việc nghiên cứu chế tạo kit là nhờ sự hợp tác nhiều năm với các đơn vị nghiên cứu ở nước ngoài, với Công ty Việt Á", ông Sơn khẳng định.

Đến tháng 12/2021, khi cơ quan chức năng phanh phui lãnh đạo Công ty Việt Á cấu kết với nhiều cán bộ ngành y nâng khống giá kit test, ông Hồ Anh Sơn khẳng định, sai phạm của công ty này không liên quan đến quy trình nghiên cứu kít.

Ông bày tỏ mong muốn cơ quan điều tra làm rõ sai phạm, đúng người, đúng việc, tránh để dư luận hiểu sai, ảnh hưởng đến uy tín của các nhà khoa học.

Theo ông, các nhà khoa học của Học viện Quân y đã thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ là nghiên cứu thành công quy trình chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR sàng lọc và realtime RT-PCR phát hiện chủng Covid-19 tại phòng thí nghiệm, đánh giá hiệu quả bộ sinh phẩm trên thử nghiệm lâm sàng.

Trả lời câu hỏi vì sao có Công ty Việt Á vào nhiệm vụ nghiên cứu này? Ông Sơn cho hay, doanh nghiệp này tham gia cùng nhóm từ những ngày đầu nghiên cứu là bởi tính cấp bách. Đây cũng là đơn vị được Hội đồng tư vấn xác định nhiệm vụ đề xuất lựa chọn là đối tác nghiên cứu phát triển sản phẩm.

"Tại thời điểm đó, Việt Á là đơn vị có năng lực sản xuất kit. Cơ sở sản xuất của họ đạt chứng chỉ ISO 13485/2016", ông Sơn nói.

T.B