Hai đồ án được TP Hà Nội công bố công khai gồm: Đồ án Quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm - TP Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỷ lệ 1/10.000 và Quy hoạch bến xe, bãi đỗ xe, trung tâm tiếp vận và trạm dừng nghỉ trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Vùng hạn chế xây dựng công trình ngầm là khu phố cổ Hà Nội
Quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm - TP Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thuộc địa giới 20 quận huyện gồm: Khu vực nghiên cứu chính không gian xây dựng ngầm đô thị trung tâm thuộc địa giới hành chính 20 quận, huyện: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Cầu Giấy, Tây Hồ, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Long Biên, Mê Linh, Đông Anh, Gia Lâm, Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Oai, Thanh Trì, Thường Tín. Khu vực nghiên cứu định hướng, kết nối tại 5 đô thị vệ tinh gồm: Sóc Sơn, Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên.
Các nội dung nghiên cứu lập quy hoạch gồm: Giao thông ngầm (đường bộ ngầm; đường sắt đô thị ngầm; lối đi bộ ngầm); Bãi đỗ xe công cộng ngầm; Hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngầm (theo tuyến - hào KT, tuy-nen KT; công trình đầu mối - xử lý nước thải; trạm biến áp cao thế); Công trình công cộng ngầm.
Theo quy hoạch, sẽ phân vùng chức năng để xây dựng. Cụ thể, phân 3 vùng theo chiều ngang gồm: Khu vực nội đô có khu vực nội đô lịch sử, từ Vành đai 2 vào trung tâm sẽ đẩy mạnh phát triển không gian ngầm do cơ bản đã khai thác hết không gian trên mặt đất, mật độ đô thị cao. Còn tại khu vực nội đô mở rộng, từ Vành đai 2 đến Vành đai xanh sông Nhuệ sẽ tăng cường liên kết các không gian ngầm cục bộ tại các công trình đã và đang hình thành, tạo thành hệ thống liên hoàn.
Tại khu vực phát triển mới, từ khu đô thị Đông Vành đai 4 và Khu vực phát triển mới phía Bắc sông Hồng sẽ dự phòng quỹ đất cho phát triển đồng bộ giữa không gian ngầm và không gian nổi đồng bộ, hiện đại.
Cuối cùng là khu vực hành lang hai bên sông Hồng, sông Đuống sẽ hạn chế phát triển không gian ngầm, chỉ phát triển công trình hạ tầng ngầm. Về độ sâu, quy hoạch chia làm 3 lớp với công năng riêng. Lớp nông (0- 5 m) phục vụ xây dựng hạ tầng kỹ thuật ngầm như lối vào tầng hầm, hầm đi bộ. Lớp trung bình (5- 15 m) để xây công trình công cộng, bãi đỗ xe ngầm. Lớp sâu (15- 30 m) dùng để xây hệ thống giao thông ngầm, đường sắt đô thị…
Tại các đô thị vệ tinh, quy hoạch định hướng phát triển không gian công cộng ngầm xung quanh các tuyến đường sắt ngoại ô kết nối với đô thị trung tâm.
Vùng hạn chế xây dựng công trình ngầm là khu phố cổ Hà Nội; ngoài đê sông Hồng, sông Đuống; nơi có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn đê và khả năng tiêu thoát lũ.
Vùng cấm xây dựng, khai thác không gian ngầm là khu vực được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt như hoàng thành Thăng Long, khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch; Văn miếu Quốc Tử Giám; khu Cổ Loa; đền thờ Hai Bà Trưng; khu vực hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn; phạm vi khoanh vùng bảo vệ khu đất quốc phòng - an ninh.
Đối với quy hoạch không gian công cộng ngầm, Hà Nội định hướng phát triển 39 khu vực không gian công cộng ngầm tại khu vực nội đô lịch sử và mở rộng với diện tích khoảng 954ha, trong đó kết hợp đa dạng chức năng dịch vụ, vui chơi giải trí, đường sắt… Ngoài ra, TP cũng khuyến khích phát triển không gian công cộng ngầm tại 65 khu tại phía Bắc và Nam sông Hồng. Tổng diện tích của 65 khu này là trên 2.000 ha.
Khuyến khích việc đầu tư xây dựng các bãi đỗ xe ngầm, cao tầng thông minh
Theo Quyết định số 1218/QĐ-UBND về Quy hoạch bến xe, bãi đỗ xe, trung tâm tiếp vận và trạm dừng nghỉ trên địa bàn thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, phạm vi quy hoạch là toàn bộ địa giới hành chính thành phố Hà Nội có xem xét sự tác động, ảnh hưởng (luồng, tuyến) từ các khu vực lân cận có liên quan trong vùng Thủ đô. Khu vực nghiên cứu chính tại đô thị trung tâm (từ Vành đai 4 trở vào).
Các bến xe khách, xe tải liên tỉnh được bố trí trên các trục hướng tâm tại cửa ngõ giao với Vành đai 4, theo các hướng Đông, Tây, Nam, Bắc. Các bến xe khách liên tỉnh xây dựng mới được kết hợp với các điểm đầu cuối của hệ thống xe buýt công cộng và gần các nhà ga của các tuyến đường sắt đô thị nhằm kết nối, vận chuyển hành khách vào khu vực nội đô và ngược lại. Từng bước thay thế các bến xe khách hiện có nằm sâu trong nội đô.
Đối với các bãi đỗ xe công cộng được bố trí tại các khu dân cư, khu chức năng xây dựng tập trung mật độ cao, đảm bảo cự ly đi lại hợp lý từ 300m đến 600m, thuận lợi kết nối giao thông.
Đối với các bến xe khách liên tỉnh hiện có trong khu vực đường Vành đai 3 gồm: Gia Lâm, Mỹ Đình, Giáp Bát, Nước Ngầm được tạm thời giữ lại tiếp tục khai thác trong giai đoạn quá độ và chỉ nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất của bến xe trên cơ sở quy mô hiện có.
Về lâu dài, các bến trên sẽ được thay thế bằng bến Đông Anh, bến Cổ Bi và Vành đai 4 (bến Nội Bài, bến Phùng, bến phía Nam...). Đặc biệt để hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố Hà Nội quy hoạch thêm nhiều bến xe.
Cụ thể, bến xe phía Bắc tại khu vực giao giữa đường Hà Nội – Lào Cai, Hà Nội – Hạ Long với đường Võ Văn Kiệt, huyện Sóc Sơn, diện tích khoảng từ 5 – 7ha; bến Đông Anh tại khu vực giao giữa Quốc lộ 3 với đường Vành đai 3 Bắc Sông Hồng, diện tích 5,3ha; bến phía Đông Bắc (Cổ Bi - Gia Lâm) tại khu vực giao giữa quốc lộ 1A với Quốc lộ 5, diện tích 10,4ha.
Ngoài ra, bến phía Nam tại 2 khu vực gồm khu vực Duyên Thái nằm giữa quốc lộ 1A cũ với đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, (Thường Tín) và khu vực Ngọc Hồi nằm phía Nam khu công nghiệp Ngọc Hồi (Thanh Trì) với tổng diện tích khoảng 11ha. Bến Yên Nghĩa (Hà Đông) hiện có, diện tích khoảng 7,0ha; Bến phía Tây tại nút giao đường Vành đai 4 với Đại lộ Thăng Long (Hoài Đức) diện tích khoảng 5 - 7ha.
Tại huyện Đan Phượng được bố trí 2 bến gồm bến Phùng tại khu vực giao giữa đường Vành đai 4 với QL32, diện tích khoảng 8 - 10ha; tại khu vực giao đường Tây Thăng Long với Vành đai 4, diện tích khoảng 10ha. Còn tại Phủ Lỗ (Sóc Sơn) được quy hoạch bến xe tại khu vực giao giữa đường cao tốc Nội Bài - Hạ Long với Quốc lộ 3 cũ, diện tích khoảng 10ha.
Bến Yên Viên (Gia Lâm) tại khu vực nút giao giữa đường Quốc lộ 1A cũ với QL3 mới, diện tích khoảng 10ha. Cũng tại huyện này, ở khu vực nút giao Quốc lộ 1A với Quốc lộ 5 được quy hoạch bến xe diện tích 10ha.
Tại quận Hoàng Mai, khu vực nút giao đường Vành đai 3 với đường ra cảng Khuyến Lương, có diện tích khoảng 3,5ha. Bến phía Nam tại khu vực nút giao giữa Vành đai 4 với Quốc lộ 1A địa phận huyện Thanh Trì, diện tích 10ha. Bến phía Tây Nam tại phía Nam Quốc lộ 6 thuộc huyện Quốc Oai, diện tích khoảng 6ha.
Thành phố cũng đề ra các giải pháp kêu gọi đầu tư, xã hội hóa đầu tư xây dựng hệ thống bến, bãi đỗ xe; ưu tiên, khuyến khích việc đầu tư xây dựng các bãi đỗ xe ngầm, cao tầng thông minh để tận dụng, khai thác tối đa quỹ đất hiện có.
T.T